-Kanal tedavisi, pulpanın (sinir, kan, lenf damarlarını içeren dişin içindeki yumuşak tabaka) kendini tamir edemeyecek derecede zarar gördüğü durumlarda, hasarlı pulpayı alıp oluşan boş kanalların hareketsiz materyallerle doldurulmasıdır.
Dişin iç kısmında pulpa adı verilen bir sinir kökü yer alır. Bazen yaşanan travmalar ya da meydana gelen çürükler gibi nedenlere bağlı olarak pulpa kendisini yenileyemeyecek kadar fazla zarar görür. Diş çürükleri, kırıklar ya da kronik travmalar nedeniyle dişin canlı dokusu etkilenip iltihaplanırsa ve diş ağızda tutulmak istenirse kanal tedavisi gerekli olur.Yani sinir kökü ölmüş olarak kabul edilir. Dişin kendi doğal yapısında diş sinirini barındıran bazı kanallar bulunur. Kanal tedavisi adını bu kanallardan almakta olup yapılan tedavi ile kanallar ölü sinirlerden temizlenerek özel olarak hazırlanan dolgu malzemeleri ile doldurulmaktadır.
Kanal tedavisi dişlerin kaybedilmemesi için uygulanan, çekimden bir önceki tedavi seçeneğidir. Kanal tedavisi gerektiren dişler genelde çok çürük ve ağrılı olduğundan kolay uyuşmayabilmekte, bu sebeple farklı teknikler kullanılabilmektedir. Komplike bir durum olmadığı takdirde kanal tedavisi tek seansta yapılabilir ancak enfeksiyonu komşu dokulara (kemik, mukoza) yayılmış yani tedavisi için gecikilmiş dişlerde birkaç seans sürebilmektedir.

Kanal tedavisi bitiminden sonra takip döneminde ilk birkaç hafta hassasiyet ve hafif sızlamalar olması normaldir. Ancak uzun dönemde kanal tedavisi görmüş bir diş sinirleri alındığı için dış etkenlerden etkilenmez, ağrı ve acı duymaz. Takip döneminde semptomların şiddeti artıyorsa kanal tedavisi başarısız olmuş demektir. Böyle bir durumdan şüphelenilirse dolgu sökülüp kanal tekrar boşaltılır ve kanal tedavisi yenilenir. Semptomların devam ettiği dişte kök ucunda enfeksiyon mevcut ise kanal tedavisi yenilendikten sonra kök ucu rezeksiyonu (kesilmesi) adı verilen cerrahi operasyon ile tedaviyi desteklemek gerekebilmektedir.

Kanal tedavisi görmüş dişlerin canlı dokusu çıkarıldığından renkleri zamanla matlaşır ve kırılma dirençleri azalır. Kanal tedavisi görmüş dişlerin kırılmaya karşı korunması ve estetiğinin sağlanması adına kaplanmalarında fayda vardır. Bu şekilde korunmaya alınmış ve başarılı kanal tedavisi görmüş dişler uzun süre ağızda kalarak fonksiyon görür.

Günümüzde teknoloji ne kadar ilerlemiş olursa olsun hiçbir yapay madde doğal dişin yerini tutmamaktadır. Kaybedilen doğal dişlerin iadesinde en iyi seçenek implanttır ve bu da maliyeti arttırmaktadır. Bu sebeple kanal tedavisi kurtarılabilecek bir dişin tedavisinde son aşama olarak mutlaka denenmelidir. Dişlerinizin kanal tedavisi ile kurtarılıp kurtarılamayacağını doktorunuz belirleyecektir.

KANAL TEDAVİSİNİN YENİDEN YAPILMASI (RETREATMENT)
Daha önce yapılan kanal tedavisinin yeniden yapılması işlemine Retreatment denir. Retreatment yapılırken eski kök kanal dolgusu tamamen çıkarılır, kanal temizlenir, şekillendirilir ve yeniden doldurulur. Retreatment genellikle daha önce yapılan tedavinin başarısız olduğunu gösteren belirgin işaretler ve semptomlar var ise yapılır. Ancak ortaya çıkabilecek potansiyel bir başarısızlık söz konusu olduğunda da uygulanabilir.
Kanal tedavisinde başarısızlık varsa; klinik olarak dişe dokunmada ve vurmada ağrı, hasta açısından çiğnemede ağrı, şişlik ve radyolojik olarak da kemik dokusunda erime gözlenmelidir. Ancak bu belirtiler varsa, hekim tanı ve teşhisi retreatment gerekiyor şeklinde koyar ve bir tedavi planlaması yapar.

KANAL TEDAVİSİ SORU CEVAP
Kanal tedavisi gereken dişteki belirtiler nelerdir?
Ağrılı veya ağrısız, diş renginin değişmesi
Isırma, dokunma veya itmede dişin acıması
Dişte sıcak ve soğuk uyaranlara karşı uzun süreli hassasiyet
Özellikle gece kendiliğinden başlayan ağrı
Etkilenen dişin civarında şişlik meydana gelmesi
Dişin kırılması
Yemek yeme sırasında ağrı
Dişin olduğu bölgede ve/veya lenf düğümlerinde ağrı, şişlik
Bazı durumlarda da hiçbir belirti vermeden klinikte ağız içi ve radyografik muayene ile anlaşılır.
Kanal tedavisi nasıl yapılır?
Dişteki çürük temizlenerek dişin özüne ulaşılır ve hastalıklı ve yumuşak doku çıkarılır. Sinir ve doku artıkları temizlenir.
İltihap olması durumunda diş iyileşene kadar geçici diş dolgu maddeleriyle dişin üzeri kapatılır. İltihabın üremesi durduğunda ve kök ucundan iltihap gelmesi sona erdiğinde diş kanal içerisi özel bir diş dolgu maddesiyle, kök ucuna kadar doldurulur. Kuron kısmı dolgu ya da kuron kaplama yapılarak tekrar kırılmaması ve çürümemesi için restore edilir.
Bazı hastalarda birden fazla seansa gerek kalmadan tek bir seansta da kanal tedavisini sağlıklı bir şekilde tamamlamak mümkündür.
Kanal Tedavisi Yapılırken Ağrı Hissedilir mi?
Modern anestezi teknikleri ve maddeleri sayesinde tedavi sırasındaki ağrı en aza indirgenmektedir. Çünkü kanal tedavisi olan diş ve onu çevreleyen kısım işlem sırasında tamamıyla uyuşmuş durumdadır. Anestezi altında tedavinin tamamlanması, hem hastanın son derece rahat ve ağrısız olarak tedavisini yaptırmasına, hem de diş hekiminin hasta reaksiyon göstermeden işlemini çok daha başarılı ve kolay olarak gerçekleştirmesine olanak verir.


Tedavi Sonrası İyileşme Nasıl Gerçekleşir, Ağrı Olur Mu?
Kanal tedaviniz bittikten sonra doğal dokulardaki enflamasyon birkaç gün süreceğinden dişinizin üzerine bastırdığınızda ağrı şikâyetiniz olabilir. Bu dönemde o bölgeye yüklenmemeniz gerekmektedir. Bir süre sonra şikâyetiniz geçecektir. Ağrı olması durumunda gerekirse hekiminizin önerdiği ağrı kesici ilaç kullanabilirsiniz.


Kanal Tedavisi Sonrasında Neler Yapılmalıdır?
Kanal tedavisi gören dişler canlılığını yitirdiği için esnekliği azalır. Bu nedenle sonrasında kırılma riski yüksektir. Bu nedenle dişin madde kaybına göre ya dolgu ile ya da kuron restorasyonu yapılarak tedaviye devam edilir.
Kanal tedavisi yapılan dişin üstünde fazla madde kaybı yoksa normal dolgu yapmak, fazla madde kaybı varsa; diş duvarlarınızı destekleyecek, kırılmasını engelleyecek PORSELEN KAPLAMA yapmak gerekmektedir.
Bütün Dişlere Kanal Tedavisi Yapılabilir mi?
Kanal tedavisi ile bazı dişler kurtarılamayabilir. Kanallara girilememesi, köklerdeki kırıklar, yeterli kemik desteğinin olmaması veya dişin restore edilemeyecek kadar harap olması durumlarında kanal tedavisi yapılamayabilir.
Kanal Tedavisi Yapılmış Bir Dişin Ömrü Nedir?
Başarılı bir kanal tedavisi yapılmış bir diş, iyi bir ağız hijyeni ve aksatmadan yapılan düzenli kontroller ile uzun süre ağızda kalabilir.
Kanal Tedavisinin Alternatifi Var Mıdır?
Dişin pulpası zarar gördüğünde; kanal tedavisine alternatif, dişin çekimidir. Geri kalan dişlerin fonksiyon görmesi ve sağlıklı yapılarının korunması için kaybedilen dişin yerine köprü veya implant uygulanabilir.